به گزارش بیداربورس، امین شجاعی با انتشار مطلبی با عنوان "واکاوی چشم‌انداز معاملات در بورس تهران" در دنیای اقتصاد اعلام کرد: با وجود بازگشت شاخص به کانال ۱.۴ میلیون واحدی اما دیروز نماگرهای بورسی شاهد صعود بودند. بطور کلی عوامل رشد شاخص‌ کل را باید در یک یا چند مورد همچون انتظارات تورمی، رشد بازارهای رقیب، انتشار صورت‌های مالی شرکت‌ها، صندوق‌های درآمد ثابت و افزایش حجم نقدینگی که منجر به افزایش پول سرگردان در بازار می‌شود، جست‌ و جو کرد.

با توجه به وارد شدن به سه‌ ماهه چهارم سال‌ باید میانگین بیش از ۳۰‌ درصدی نرخ تورم سالانه در سه سال‌گذشته را در نظر گرفت و بالطبع بازارهای مالی و سرمایه‌گذاری انتظار حداقل تورم ۳۰‌ درصدی را برای سال‌ آینده دارند و این مهم از قابلیت پیش‌بینی برای این قبیل از بازارها برخوردار است.

در چنین شرایطی معمولا بازار به پیشواز این نوع از افزایش قیمت‌ها در سال‌ آتی می‌رود و اصطلاحا این نرخ تورم در سه‌ ماهه پایانی هر سال‌ پیشخور می‌شود. بازار سرمایه هم از این موضوع مستثنی نیست و با توجه به ارزش بازار بسیار پایین شرکت‌های بزرگ بورسی انتظار رشد قیمت سهام این شرکت‌ها در سال‌آینده امری بسیار طبیعی از نگاه فعالان بازار سرمایه ارزیابی خواهد شد.

در صورتی‌که صرفا عدد شاخص‌کل بورس را در نظر گرفت جایگاه فعلی شاخص‌ کل دور از ذهن نبوده و نیست. این موضوع با یک محاسبه ساده در ارزش بازار شرکت‌های بزرگ قابل‌تشخیص نیز خواهد بود اما نکته مهم‌تر رشد بالاتر از ۲.۵ درصدی شاخص‌ کل طی یک روز معاملاتی در تالار شیشه‌ای است. چنین میزان رشدی در داد و ستدهای روزانه بازار سهام نشان‌دهنده افزایش قیمت سهام اکثر شرکت‌ها در طول یک روز معاملاتی است که فقط از انتظارات تورمی بازار سرمایه در سال‌ آینده نشات می‌گیرد.

برخلاف نظر بسیاری از معامله‌گران این موضوع هیچ‌گاه مطلوب بازار نبوده و نیست. چراکه در بازارهای صعودی تشخیص ارزندگی شرکت از روی معاملات کاری بسیار سخت و دشوار است و متاسفانه در این شرایط معمولا سهام شرکت‌هایی که از ارزش کمتری برخوردار هستند هم با افزایش همراه می‌شوند. بطور معمول در چنین شرایطی تحلیلگران بازار سرمایه از واژه حباب قیمتی استفاده می‌کنند.

با توجه به سقف‌شکنی‌های اخیر در بازارهایی نظیر دلار، سکه و غیره، آیا رشد قیمت در بازارهای رقیب هم می‌تواند در رشد شاخص‌کل موثر باشد یا خیر نیز موضوعی بوده که عمدتا از سوی معامله‌گران مطرح می‌شود. در گام نخست پاسخ به چنین سوالی یقینا مثبت خواهد بود اما اینکه بعضا گفته شود  رشد شاخص‌ کل صرفا به دلیل افزایش نرخ ارز است، اشتباه است.

رشد روزانه قیمت ارز در درصد رشد بازار سهام بسیار مهم ارزیابی می‌شود. در عین‌حال نباید تاکید داشت که صعود شاخص‌کل بورس به سقف‌ های بالاتر صرفا به دلیل افزایش نرخ ارز است کما اینکه در سوابق نه‌چندان دور، واگرایی در رشد شاخص‌ کل و قیمت اسکناس آمریکایی نیز رخ داد. حال موضوعاتی پیرامون اینکه رشد نماگرهای بورسی تا کجا ادامه‌دار خواهد بود نیز در فضای معاملاتی بازار سهام به گوش می‌رسد.

این سوال اشتباه است. بهتر است پرسیده شود رشد قیمت‌ها تا کجا ادامه دارد تا رشد شاخص. سهام بیش از ۵۰‌ درصد شرکت‌های بورسی با درصدهای مختلف و گاهی حتی تا ۳۰‌ درصد پایین‌تر از ارزش ذاتی آنها در حال معامله است. این شرکت‌ها از ظرفیت رشد قیمت تا رسیدن به ارزش ذاتی برخوردارند. در این میان تکلیف شرکت‌هایی که با توجه به رکود و کاهش سودآوری صنعت در قیمت تعادلی مورد معامله قرار می‌گیرند نیز کاملا روشن است و نباید انتظار رشد قیمت آنچنانی از آنها را داشت.

در باب چشم‌انداز معاملاتی شاخص‌ کل بورس به‌نظر می‌رسد سقف ۱.۶۵ میلیون واحدی دور از دسترس نخواهد بود. فارغ از این موارد در باب اینکه رشد شاخص‌ کل در چه صورتی متوقف می‌شود هم باید توجه داشت در کوتاه‌مدت نقطه اشباع قدرت خریدار زمانی اتفاق می‌افتد که‌ درصد رشد قیمتی سهام شرکت‌ها به مطلوبیت کدهای حقوقی و حقیقی برسد.

به زبان ساده‌تر اگر درصد رشد قیمتی در بازار سهام بالاتر از درصد رشد نرخ ارز و سایر بازارها باشد این موضوع می‌تواند منجر به توقف ورود پول به بازار سهام و توقف رشد قیمت سهام و بالطبع رشد شاخص باشد. در چنین شرایطی قطعا شاهد افزایش حجم و ارزش معاملات کل بازار حتی تا سه‌ برابر میانگین سه‌ماهه خواهیم بود.

اتفاقات سال ‌۹۹ تا حدود زیادی معامله‌گران و سهامداران خرد را نسبت به واقعیت بازار سرمایه آگاه کرده و در شرایط تورمی و صعودی قیمت‌ها، نباید از ریسک‌های سیستماتیک و غیرسیستماتیک بازار غافل شد و نباید اعداد و قیمت‌های نجومی منتشره توسط دلالان در فضای‌ مجازی اهداف سرمایه‌گذاری قرار گیرد.

مدیریت ریسک و مدیریت مالی مقدم بر نام شرکت‌ها برای خرید سهام است و باید توجه داشت بورس تهران همواره شرایط خاص و منحصربه‌فرد را از نظر ریسک‌پذیری درمیان بازارهای رقیب دارد. با توجه به رویدادهای متعدد در ابعاد اقتصادی و سیاسی به سرمایه‌گذاران توصیه می‌شود در راستای ارتقای سطح دانش و تحلیل در راستای تسلط بیشتر در بازار سرمایه و کسب سود منطقی گام بردارند.